Fast track για επενδύσεις και στη Δικαιοσύνη

 

dikaiosiniΔιαδικασίες εξπρές, ανάλογες με εκείνες που εφαρμόστηκαν επιτυχημένα για τα ολυμπιακά έργα, εφαρμόζει η Δικαιοσύνη για την ταχεία εκκαθάριση υποθέσεων που αφορούν επενδύσεις, έργα στρατηγικής σημασίας και μεγάλες δημόσιες συμβάσεις, μετά το πρόσφατο πακέτο νομοθετικών μέτρων που προώθησε η κυβέρνηση.

Υποθέσεις που υπάγονται στο λεγόμενο δικαστικό fast track θα δικάζονται στο πλαίσιο του θεσμού της «πιλοτικής δίκης», που σημαίνει ότι «μια κι έξω» θα εκκαθαρίζονται δικαστικά τα όποια θέματα εγείρονται από νομικής πλευράς. Ανάλογη ταχύτατη διαδικασία προβλέπεται για επίλυση των σχετικών διαφορών από Τριμελές Συμβούλιο δικαστικών λειτουργών. Σε ό,τι αφορά τις προσφυγές, που αποτελούν μόνιμη επωδό για κάθε επένδυση, από εκείνους που θεωρούν ότι βλάπτονται, υπάρχει πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία για να προχωρήσουν δικαστικά θα πρέπει να καταβάλουν ως παράβολο το 1% της αξίας της σύμβασης, ώστε να αποθαρρυνθούν οι αναίτιες προσφυγές. Τα αποτελέσματα είναι ήδη εμφανή. Για πρώτη φορά στα σύγχρονα χρονικά του Συμβουλίου της Επικρατείας υπήρξε σημαντική μείωση των εκκρεμών υποθέσεων. Διαδικασίες fast track για ταχεία εκκαθάριση υποθέσεων που αφορούν επενδύσεις, έργα στρατηγικής σημασίας και μεγάλες δημόσιες συμβάσεις ακολουθεί η Δικαιοσύνη, σε εφαρμογή πακέτου μέτρων που προώθησε η κυβέρνηση πρόσφατα, ώστε να πάψει η δικαστική λειτουργία να αποτελεί τροχοπέδη για επενδυτικά προγράμματα και αναπτυξιακά έργα. Τα ανώτατα δικαστήρια (Συμβούλιο της Επικρατείας και Ελεγκτικό Συνέδριο) σηκώνουν κυρίως το βάρος της ταχείας εκδίκασης κάθε υπόθεσης που αφορά επενδύσεις, έργα και μεγάλες συμβάσεις, ενώ ανάλογα μέτρα ισχύουν και στις δικαστικές διαδικασίες ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων.

Με στόχο την αντιμετώπιση τoυ χρονοβόρoυ χαρακτήρα τους, που – και στο παρελθόν- μπλόκαρε και ουσιαστικά ακύρωσε την εκτέλεση έργων και σημαντικών επενδύσεων στη χώρα, η κυβέρνηση προχώρησε σε πακέτο νομοθετικών μέτρων. Με δύο πρόσφατους νόμους, η εφαρμογή των οποίων έχει αρχίσει, όλες οι υποθέσεις για επενδύσεις, έργα και μεγάλες συμβάσεις του Δημοσίου, υπάγονται σε διαδικασίες ανάλογες με εκείνες που εφαρμόστηκαν με επιτυχία για τα ολυμπιακά έργα. Αυτές οι ρυθμίσεις δημιουργούν νέο περιβάλλον στη Δικαιοσύνη, η οποία καλείται πλέον, σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, να αποτελέσει κίνητρο -κι όχι αντικίνητρο- για την ταχεία υλοποίηση μεγάλων έργων, προκειμένου να προσελκυσθούν επενδύσεις και να απορροφηθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ.

Tα οκτώ μέτρα που δίνουν πλέον ώθηση στην εκδίκαση των υποθέσεων για τις επενδύσεις αρχίζουν από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Εκεί τίθενται σε εφαρμογή βασικοί θεσμοί, όπως η «πιλοτική δίκη», η εκδίκαση υποθέσεων με την ταχύτατη διαδικασία του Τριμελούς Συμβουλίου και η άμεση εξέταση αιτήσεων για ασφαλιστικά μέτρα, οι αποφάσεις των οποίων εκδίδονται μέσα σε επτά ημέρες.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά επενδύσεις πάσης φύσεως, μεγάλα έργα, συγχρηματοδοτούμενα, δημόσιες συμβάσεις και άλλα, οι σχετικές δικαστικές εκκρεμότητες με πρωτοβουλία του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας μπορούν να δικάζονται κατά απόλυτη προτεραιότητα από το αρμόδιο Τμήμα ή από την Ολομέλεια του ΣτΕ. Επίσης, υποθέσεις που υπάγονται στο λεγόμενο δικαστικό fast track θα δικάζονται στο πλαίσιο του θεσμού της «πιλοτικής δίκης», που σημαίνει ότι «μια κι έξω» θα εκκαθαρίζονται δικαστικά τα όποια θέματα εγείρονται από νομικής πλευράς. Ανάλογη ταχύτατη διαδικασία προβλέπεται για επίλυση των σχετικών διαφορών από Τριμελές Συμβούλιο δικαστικών λειτουργών που θα εκδίδει άμεσα απόφαση.

Σε ό,τι αφορά τις προσφυγές που αποτελούν μόνιμη επωδό για κάθε επένδυση ή δημόσιο έργο από εκείνους που θεωρούν ότι βλάπτονται από την υλοποίησή της υπάρχει πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία για να προχωρήσουν δικαστικά θα πρέπει να καταβάλουν ως παράβολο το 1% της αξίας της σύμβασης, αλλιώς η αίτησή τους δεν εξετάζεται.

Το μέτρο κρίθηκε αναγκαίο, καθώς εκατοντάδες έργα και επενδύσεις για χρόνια μπλοκάρονται δικαστικά από αιτήσεις πάσης φύσεως συλλόγων και εταιρειών που βάλουν κατά μιας επένδυσης με στοιχεία που τελικά κρίνονται έπειτα από χρόνια ως ανύπαρκτα ή προσχηματικά.

Σημαντικές είναι επίσης οι ρυθμίσεις που επιβάλλουν στο Δημόσιο να κινείται άμεσα σε υποθέσεις επενδύσεων και μεγάλων έργων, καθώς αν δεν φέρει τον σχετικό φάκελο ενώπιον του ΣτΕ σε σύντομη προθεσμία, τότε το Δικαστήριο προχωρεί άμεσα στη δίκη και συνάγεται τεκμήριο ομολογίας υπέρ του αιτούντος.

Με άλλη ρύθμιση (νόμος 4146 του 2013), δίδεται η δυνατότητα με κοινή απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και συναρμοδίων υπουργών, να χαρακτηρίζονται έργα εθνικής σημασίας εκείνα που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ ή εκείνα για τα οποία η χώρα απειλείται με πρόστιμα από την Ε.Ε. και να υπάγονται στο δικαστικό fast track, ενώ προβλέπονται διατάξεις για την επίσπευση των απαλλοτριώσεων.

Παράλληλα, με νέες διατάξεις όλες οι συμβάσεις, οι επενδύσεις και τα δημόσια έργα πάνω από 10 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ ελέγχονται προσυμβατικά, πριν ξεκινήσουν, από το Ελεγκτικό Συνέδριο, προκειμένου να αποφεύγονται δικαστικές διενέξεις που θα μπλοκάρουν την υλοποίησή τους. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης, Νικ. Κανελλόπουλος, σχετικά με το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις επενδύσεις, δηλώνει στην «Κ» ότι «αποτελούν προαπαιτούμενα για κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα και επένδυση στη χώρα, ελληνική ή ξένη».

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΜΑΝΔΡΟΥ

Πηγή: Η Καθημερινή

Speak Your Mind